Astma, inaczej dychawica oskrzelowa, to choroba oskrzeli – przewlekłe zapalenie tego narządu prowadzące do niekontrolowanych skurczów. Choroba była znana już w starożytności, jednak obecnie notuje się wzrost zachorowań. Coraz częściej diagnozowana jest u dzieci w wieku poniżej 5 lat, które mieszkają w krajach wysoko rozwiniętych.
Eksperci jako możliwą przyczynę takiego stanu wskazują znaczne zanieczyszczenie powietrza oraz dietę bogatą w przetworzone produkty. Pozostałe czynniki ryzyka to na przykład obciążenia genetyczne, alergie wziewne i pokarmowe, poważne choroby dolnych dróg oddechowych, czynne i bierne palenie, szkodliwe warunki pracy lub mieszkaniowe i otyłość.
Specjaliści uznali, że astma to schorzenie heterogenne, czyli niejednorodne, co oznacza, że może mieć różne formy. Najbardziej powszechne objawy to między innymi duszności, uciążliwy kaszel, świszczący oddech oraz poczucie ucisku w klatce piersiowej, z tym, że symptomy u pacjentów mogą różnić się nasileniem. Wielu pacjentów radzi sobie z chorobą przez wiele lat, jednak objawy astmy mogą wystąpić nagle albo powoli się rozwijać. Ciężki atak prowadzi nawet do niewydolności oddechowej – w takiej sytuacji konieczne jest leczenie szpitalne.
Choć badacze pracują nad znalezieniem skutecznej metody, to astma wciąż jest chorobą przewlekłą, z którą pacjenci żyją przez wiele lat. Terapia schorzenia opiera się przede wszystkim na kontrolowaniu objawów oraz unikaniu zaostrzeń. Leczenie ma pozwolić uniknąć nieodwracalnego zmniejszenia drożności oskrzeli oraz poprawić jakość życia pacjenta, w taki sposób, aby nie doprowadzić do efektów ubocznych wieloletniej terapii. W leczeniu astmy stosowane są leki przeciwzapalne, jednak farmakologia musi być dostosowana do aktualnego stanu pacjenta i występujących u niego objawów.
Przyjmowanie leków warto uzupełnić o odpowiednie zachowania, dzięki którym chory zredukuje groźne w skutkach napady oraz zaostrzenia. Należy unikać czynników powodujących reakcje alergiczne, takich jak pyłki roślin, pleśnie i inne alergeny. Palacze powinni porzucić nałóg, a osoby niepalące – unikać dymu papierosowego. Dobrym pomysłem jest stosowanie w domu oczyszczaczy powietrza. Wbrew pozorom chorzy na astmę, po konsultacji ze specjalistą, mogą uprawiać sport. Jest to tym bardziej korzystne, że dla złagodzenia przebiegu choroby u pacjentów z nadwagą lub otyłością, polecana jest redukcja masy ciała. Dobrym uzupełnieniem leków jest regularne stosowanie technik oddechowych.
Chorym na astmę znakomicie służy klimat morski, ponieważ powietrze z drobinkami soli działa jak naturalna inhalacja. Czyste, górskie powietrze również jest dobre dla astmatyków – na wysokości powyżej 1000 metrów nad poziomem morza znajduje się mniej drażniących alergenów – roślinnych pyłków, pleśni i roztoczy.